7.5.2011 | 21:34
Eru žeir nś fyrst aš sanna žetta?
Žaš var löngu bśiš aš sżna fram į aš ašdrįttarafl beygir ljós. Žaš var frekar einfalt.
Hvaš meš žį žetta žar sem hlutir styttast žegar žeir fara hrašar? Žaš er kannski nęst.
En hvaš žį meš žaš aš ekkert komist hrašar en ljós? (Reyndar žį kemur fram seinn aš heimurinn gęti tekiš upp į aš ženjast śt hrašar en ljósiš. Ennžį veršur ekki hęgt aš nį ljóshraša innan alheimsins, en endamörk hans komast miklu hrašar - eša kenningin śtilokar žaš ekki.)
Einstein hafši į réttu aš standa | |
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt |
Flokkur: Vķsindi og fręši | Facebook
Athugasemdir
Žetta snżst um aš reyna aš śtskżra hvernig žyngdarafliš virkar, er žaš svo aušvelt?
Žaš vissu allir ešli žess aš žaš vęri ašdrįttarkraftur en hvašan sį kraftur kom eša hvaš var žaš sem var aš valda honum var rįšgįta. Žyngdarkrafturinn į ekki viš um allar eindir žvķ annars myndum viš sjįlf hafa žyngdarkraft og minni hlutir myndu snśast um okkur į sporbaug.
Žaš er ekki rétt hjį žér aš žyngdarafl beygir ljós (einungis svarthol viršast geta žaš).
Einstein gjörbylti hugsuninni. hann sagši einfaldlega aš mjög stórir hlutir (eins og jöršin og sólin) gętu myndaš sveigu ķ tķmarśmiš (fjóršu vķddina) og allir hlutir ķ rauntķma myndu žvķ beygast meš ef žeir kęmu nógu nįlęgt žeim. Žetta sżndi hann fram į bęši meš rökhugsun og stęršfręši.
Mér finnst bara mjög merkilegt aš loksins er veriš aš reyna aš sanna žetta meš męlingum. Kenningar fį į sig mjög mikla upphefš ef žęr eru bakkašar upp af įžreifanlegum męlingum.
Sigmar (IP-tala skrįš) 7.5.2011 kl. 22:28
Žessi grein į Mogganum er nįttśrulega arfa vitlaus eins og svo oft įšur žegar um vķsindi er aš ręša.
Žaš var ekki veriš aš sanna žaš aš jöršin sveigi tķmarśmiš. Margar einfladari tilraunir hafa sżnt žaš. Heldur er veriš aš sżna fram į sśningur hennar snśi einnig smįvegis uppį tķmarśmiš žannig aš žaš veriš svona smį eins og hringiša.
Eins og sżnt er į žessari mynd: http://www.astrobio.net/images/galleryimages_images/Gallery_Image_7737.jpg
Nįnar hér: http://www.astrobio.net/pressrelease/3952/an-epic-space-time-experiment
Gunnar Valur (IP-tala skrįš) 7.5.2011 kl. 22:48
@Sigmar:
Žaš er nś vķst žannig aš žyngdarkrafturinn sveigir ljósiš (dregur stefnu žess til sķn).
Meš Almennu Afstęšiskenninguna aš vopni spįši Einstein fyrir um sveigju ljóss sem berst frį fjarlęgri stjörnu um einhverjar grįšur vegna žyngdarafls sólarinnar okkar.
Įriš 1919 var žessi sveigja męld meš hjįlp sólmyrkva (sökum žess hve erfitt er aš sjį stjörnur sem eru ķ nįnast sömu sjónlķnu og sólin) og ķ kjölfariš fékk kenningin byr undir bįša vęngi.
Mįliš meš svarthol er aš žar er massinn svo mikill aš innan įkvešins radķuss frį mišju žess (kallašur Schwarzschild radius) sveigir žyngdarkrafturinn ljósiš žaš mikiš aš žaš sleppur ekki frį svartholinu (svartholiš semsagt 'gleypir' ljósiš).
Sveinn Flóki (IP-tala skrįš) 7.5.2011 kl. 23:03
...žyngdarafliš sveigir ljósiš af žvķ aš žaš er efni...og žaš sem er kallaš "tķmi og rśm" er lķka efni...
Óskar Arnórsson, 7.5.2011 kl. 23:10
Sigmar:
Eins og kemur fram hér aš ofan žį beygja allir massar ljós, munurinn į svartholum og öšrum fyrirbęrum er aš massinn er nógu mikill til aš ekki einu sinni ljós getur sloppiš.
Varšandi žyngdarsviš: Allir massar hafa žyngdarsviš óhįš stęrš, viš togum ķ jöršina jafn mikiš og jöršin togar ķ okkur, munurinn er sį aš massinn jaršar er svo grķšarlegur aš įhrif žess eru hverfandi. Viš togum lķka ķ hvert annaš en viš erum svo létt aš įhrif žess eru varla męlanleg.
Gummi (IP-tala skrįš) 8.5.2011 kl. 13:42
Er žaš ekki rétt skiliš hjį mér aš ljós hefur eiginleika bęši bylgju og massa en er ekki massi (meš massa)?
Teitur Haraldsson, 8.5.2011 kl. 20:49
Teitur - žaš er bylgja og eind. (Wave and a particle).
"kallašur Schwarzschild radius"
Nś segiršu mér fréttir. Ég hef aldrei heyrt žaš kallaš annaš en "event horizon" - nema ég sé aš rugla žvķ saman viš eitthvaš annaš, ytra. Sem gęti vel veriš.
* annars, žį minnir žessi tilraun eins og henni er lżst ķ Mogganum mig į Skylark of space. Sem er sķšan 1928. Sem er einmitt įstęša žess aš mig undrar fréttin mikiš.
Įsgrķmur Hartmannsson, 8.5.2011 kl. 22:02
Schwarzschild radķus svarthols er radķus skynmarkanna (e. event horizon).
Helgi (IP-tala skrįš) 9.5.2011 kl. 00:40
Og žį vitum viš žaš. Takk fyrir.
Įsgrķmur Hartmannsson, 10.5.2011 kl. 21:09
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.